بررسي فال نيك و بد در قرآن

۱۳۸۹/۰۶/۱۷ ۱۳:۴۲:۳۹

فال بد و نيك، در بين بسيارى از ملت‏ها رواج دارد، در حالى كه هيچ گونه رابطه‏ى منطقى و حقيقى بين پيروزى و شكست با امورى كه فال بد و نيك به آن مى‏زنند وجود ندارد، ولى آثار روانى اين مسئله انكارناپذير است.
  به گزارش پایگاه اطلاع رسانی ستاد عمره دانشگاهیان به نقل از گروه معارف «شبكه خبر دانشجو»؛ قرآن كريم در آيه‏ى صد و سى و يكم سوره‏ى اعراف به تفسير دلخواه حوادث توسط فرعونيان و فال بد زدن آنان اشاره مى‏كند و مى‏فرمايد:
فَإِذَا جَاءَتْهُمُ الْحَسَنَةُ قَالُوا لَنَا هذِهِ وَإِنْ تُصِبْهُمْ سَيِّئَةٌ يَطَّيَّرُوا بِمُوسَى‏ وَمَنْ مَعَهُ أَلَا إِنَّمَا طَائِرُهُمْ عِنْدَ اللّهِ وَلكِنَّ أَكْثَرَهُمْ لَايَعْلَمُونَ‏
و [لى‏] هنگامى كه نيكى (و نعمت) به آنان روى مى‏آورد، مى‏گفتند: «اين فقط براى (شايستگى) ماست.» و اگر بدى (و بلاها) به آنان مى‏رسيد، به موسى و كسانى كه با او بودند، فال بد مى‏زدند. آگاه باشيد فال (نيك و بد) شان تنها نزد خداست؛ وليكن بيش‏ترشان نمى‏دانند.
1. فال بد و نيك، در بين بسيارى از ملت‏ها رواج دارد، در حالى كه هيچ گونه رابطه‏ى منطقى و حقيقى بين پيروزى و شكست با امورى كه فال بد و نيك به آن مى‏زنند وجود ندارد، ولى آثار روانى اين مسئله انكارناپذير است؛ يعنى فال بد موجب يأس و نااميدى و سستى مى‏شود و فال نيك غالباً مايه‏ى اميدوارى و حركت مى‏شود.
2. در احاديث اسلامى، فال بد به شدّت محكوم شده، اما فال نيك ممنوع نشده است.
در حديثى از پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله حكايت شده:
كارها را به فال نيك بگيريد (و اميدوار باشيد) تا به آن برسيد.
و نيز در جريان صلح حديبيّه پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله نام «سُهيل» را كه نماينده‏ى كفّار بود، نشانه‏ى سهل و آسانى كار گرفت. « تفسير الميزان، ج 19، ص 76 و اطيب البيان، ج 10، ص 152»
اما در مورد فال بد زدن در احاديث از پيامبر صلى الله عليه و آله حكايت شده:
فال بد زدن (و آن را مؤثر در سرنوشت آدمى دانستن) يك نوع شرك به خداست. « بحار الانوار، ج 55، ص 323»
و در حديث ديگرى از امام صادق عليه السلام حكايت شده كه‏، فال بد اثرش به همان اندازه است كه آن را مى‏پذيرى؛ اگر آن را سبك بگيرى، كم اثر خواهد بود و اگر آن را محكم بگيرى پراثر است و اگر به آن اعتنا نكنى، هيچ اثرى نخواهد داشت. «كافى، ج 8، ص 197 و بحار الانوار، ج 55، ص 310 و 322»
3. فال بد زدن به پيامبران يا در زندگى عادى، مخصوص فرعونيان نبوده؛ دشمنان اسلام نيز به پيامبر فال بد مى‏زدند؛ « سوره‏ى يس، آيه‏ى 18؛ سوره‏ى نحل، آيه‏ى 79 و سوره‏ى نساء، آيه‏ى 78» در جهان امروز هم اين عقايد خرافى وجود دارد و برخى مردم كارهاى خوب را به خود نسبت مى‏دهند و كارهاى بد را در اثر نيروهاى مرموز يا فال بد مى‏دانند؛ البته اين فال بد زدن‏ها ريشه در جهل و خرافات دارد، و گرنه همه‏ى كارها به دست خداست.
4. بهترين راه مبارزه با عوامل فال بد، آن است كه آنها را از فكر خود دور كنيم و روح توكّل و اعتماد بر خدا را در دل تقويت نماييم. در احاديث اسلامى نيز به اين مطلب اشاره شده است. «كافى، ج 8، ص 198؛ وسائل الشعيه، ج 11، ص 362» راه ديگر مبارزه با آن، خرافه‏زدايى از جامعه و آگاهى‏بخشى به مردم است.
آموزه‏ها و پيام‏ها
1. فال بد زدن، نشانه‏ى ناآگاهى است، و كارها در دست قدرت خداست.
2. بدى‏ها را به رهبران الهى و خوبى‏ها را به خودتان نسبت ندهيد (چرا كه همه‏ى كارها به دست خداست).
3. به فال بد توجه نكنيد كه ريشه در جهل دارد.
پایان پيام.اجاقی

ارسال نظر