به گزارش پایگاه اطلاع رسانی ستاد عمره دانشگاهیان به نقل از پايگاه اطلاع رساني حج، حجت الاسلام سیدجواد ورعی که موفق به تالیف کتاب «اخلاق و آداب در حج و زيارت» شده است برخی از اولویت های رفتاری و اخلاقی زائران را تشریح کرد.

وی گفت : زائر بيت الله الحرام بايد با دنيا خداحافظي كند . همه چيز و همه كس را پشت سر بگذارد و به عشق دوست راهي كوي او شود . اين سفر را پايان يك زندگي و آغاز زندگي جديدي بداند . هر نمازي كه مي خواند ، به عنوان آخرين نماز بجا آورد كه در اين صورت نمازش حال و هواي ديگري خواهد داشت . خود و ديگران را براي سفر آخرت تمرين دهد و آمادگي خود و ديگران را در اين زمينه بسنجد . امام صادق ( عليه السلام ) فرمود : « وَاسْتَعِدَّ اسْتِعْدادَ مَنْ لا يَرْجُو الرُّجُوعَ » ؛ يعني : آنچنان خود را آماده اين سفر بنما ، بسان فردي كه اميد بازگشت و مراجعت ندارد .

وی گفت : براي ورود به حرم امن الهي و عهد بستن با خدا براي آغاز يك زندگي نو و تعهد به بندگي او بايد گذشته ها را جبران كرد . زائري كه بخواهد با اولياي خدا همنشين شود در صف فرشتگان الهي با خدا و پيامبر و ائمه ( عليهم السلام ) سخن بگويد ، بايد از گناهان و لغزش هايش توبه كند ، با آب زلال توبه خود را شستشو دهد و با دلي پاك به محضر پاكان شرفياب گردد . با بار گناه و دلِ مملوّ از بغض و كينه نسبت به بندگان صالح خدا نمي توان از بركات اين سفر بهرمند شد .

حجت الاسلام ورعی به ضرورت مسئله نماز اشاره کرد و گفت : در اسلام براي انجام همه عبادات مثل نماز ، روزه ، خمس ، زكات ، حج و جهاد زمان خاصي معين شده ، انجام به موقع عبادات ، به ويژه نماز نشانه احترام به امر الهي و زيبنده هر مسلمان پيرو اهل بيت ( عليهم السلام ) است ، از اين رو امام صادق ( عليه السلام ) فرمود : « شيعيان ما را به انجام نماز در اول وقت آزمايش كنيد » .

وی افزود : ترك نماز در اول وقت ، اگر از روي بي اعتنايي باشد ، خطرناك و باعث سقوط انسان است . پيامبر ( صلّي الله عليه وآله ) فرمود : « . . . بر يهود امت من سلام نكنيد ، از حضرتش سؤال شد : منظور شما چه كسي است ؟ فرمود : كساني كه صداي اذان را مي شنوند و به نماز اعتنا نمي كنند . »

ورعی خاطرنشان کرد:نماز در ميان عبادات ، از اهميت و ارزش خاصي برخوردار بوده و شرط قبولي ساير اعمال ، قبول شدن نماز است ، از سوي ديگر نمازي كه بدون قرائت صحيح بجا آورده شود ، باطل است و چون بطلان نماز در حج ،اعمال و مناسك حج را با مشكل روبرو مي كند ، از اين رو حاجي قبل از سفر حج بايد نمازش را تصحيح كند و در ميان اجزا و شرايط نماز ، « قرائت » اهميت ويژه اي دارد .

حجت الاسلام ورعی تحمل سختی ها را در ایام حج ضروری دانست و گفت : حج در ميان عبادات به جهت محدوديت زماني و مكاني ، شرايط جوّي ، شكل اعمال و مناسك ، ازدحام جمعيت و لزوم جابجايي هاي مكرّر ، با سختي ها و دشواري هايي همراه است . چنانكه جمعي بودن سفر با همه محاسني كه دارد ، مشكلات و محدوديت هايي را بر مسافر تحميل مي كند . بر اين اساس تحمل مشكلات و دشواري هاي سفر و صبر و استقامت تا پايان اعمال موجب رضايت الهي و اجر و پاداش اخروي خواهد بود ؛ چرا كه اجر و پاداش الهي به ميزان سختي و آساني اعمال متفاوت است . « أفضل الاعمال أحمزها» .از اين رو توقع آسايش و راحتي در سفر حج ، دور از واقع بوده و با فلسفه حجّ ناسازگار است فلسفه حج آزمايش بندگان خدا در مراحل سخت و دشوار است تا ميزان بندگي و تسليم آنان آشكار شود .

وی به تشریح برخی آداب زیارت پرداخت و گفت : اسلام دو گونه عبادت دارد : فردي ؛ مانند نماز شب و اجتماعي ؛ مانند نماز جمعه و عيد فطر . در عبادات فردي انسان در چگونگي انجام آن تا حدودي مختار است ، اما در عبادات جمعي هماهنگي با ديگران ضرورت دارد . از اين رو تك روي در عبادات جمعي ، گذشته از اينكهباعث انگشت نما شدن انسان مي شود ، نظم و هماهنگي را نيز بر هم مي زند . در حالي كه نظم و هماهنگي در نمازهاي جماعتِ اهل سنت جايگاه خاصّي دارد لذا بر پيروان اهل بيت ( عليهم السلام ) لازم است در اين زمينه پيشتاز باشند و با شركت گسترده در نمازهاي جماعت وحدت اسلامي را به نمايش بگزارند . حج نيز از عبادات جمعي است و هماهنگي با ديگران در اين سفرِ عباديِ جمعي ، ضروري است .

وی تاکید کرد: مشورت با زائراني كه قبلا به مكه و مدينه مشرف شده و حج بجا آورده اند و استفاده از تجارب سودمند آنان ، براي كسي كه اولين بار عازم سفر حج است ، مفيد و مغتنم است .ترك عادت سخت است ، ولي محال و غيرممكن نيست . ترك عادات ناپسند در هر شرايطي پسنديده است ، ولي در سفر حج كه تمرين مبارزه با نفس و بندگي خداست ، از اهميت خاصي برخوردار است . از اين روبايد قبل از سفر حج زائر در عادات ناخوشايندي همچون سيگار كشيدن ، شوخي هاي زننده ، بي نظمي و . . . بازنگري كرده و عزم خود را براي ترك آنها جزم كند تا هم باعث رنجش هم سفران نشود و هم از بند عادات ناپسند رها گردد ، خودخواهي را از خود دور كند و به حقوق ديگران احترام بگذارد . آنچه را براي خود نمي پسندد براي همسفرانش نيز روا ندارد . به جاي آنكه خود را محور قرار دهد ، با حسن رفتار و سلوك خويش خاطره خوشي از خود در همسفرانش بجا بگذارد .

وی افزود : از آنجا كه سفر حج از جهات مختلف شبيه سفر آخرت است و در واقع تمرين سفر به ديار باقي است ، شايسته است كه حاجي در همه مراحل سفر از آغاز تا انجام ، تهيه لباس احرام و ارز و ترك دوستان و آشنايان تا حضور در حجاز و مكان هاي بازرسي مأموران و تا وقوف در مشعر و عرفات و . . . به ياد مراحل سفر آخرت همچون رها كردن همه كس و همه چيز ، سؤال و جواب با مأموران الهي و روز محشر و تنهايي و بي كسي در روز حساب باشد . مي توان در سفر حج توشه سفر آخرت رافراهم كرد و بازگشت از سفر حج با الهام از آيه شريفه « خدايا ! مرا برگردان تا عمل صالح انجام دهم » به منزله مهلتي ديگر براي انجام عمل صالح است .

وی در پایان خاطرنشان کرد : گر چه فرد مستطيع براي انجام تكليف الهي راهي اين سفر مي شود ، ولي در حقيقت او نماينده معنوي دوستان ، آشنايان و همشهريان خويش است و نشانه اش آن است كه از او التماس دعا دارند ، او نيز به ياد همه كساني كه به دعاهاي او در سرزمين وحي چشم دوخته اند ، به ياد گرفتاري هاي مسلمانان جهان ، مسؤولان و خدمتگذاران نظام اسلامي ، و به ياد شهيدان و حق داران و امام راحل عظيم الشأن دعا مي كند . به ياد دوستان و آشنايان بودن بهترين هديه براي ايشان است .