مسجد شجره

مسجد شجره مسجدى با این نام- جدا از مسجد شجره معروف كه در میقات است- در شهر مكه وجود دارد كه در شمار كهن‏ترین مساجد این شهر است. فاكهى در خبرى آورده است: نقل كرده‏اند كه رسول خدا در مسجد شجره نماز خوانده است. این مسجد پایین‏تر از محله یاجج قرار دارد. فاكهى در خبر دیگرى آورده: هر زمان كه عبدالله بن عمر به مكه مى‏رفت، ابتدا در مسجدى فرود مى‏آمد كه شجره نزدیك آن بود. وقتى آن را خلوت مى‏دید در آن نماز مى‏خواند و اگر خلوت نبود به جاى دیگرى مى‏رفت. فاكهى سپس ضمن شعرى آورده كه یاجج در بطحا بوده است.(1) بطحا در محوطه‏اى میان میدان معابده فعلى تا حوالى مسجدالجن است.(2)این هم گفتنى است كه عبدالله بن عمر مقید بود كه هر كجا رسول خدا- ص- توقف كرده یا نماز خوانده، نماز بخواند.
فاكهى در جاى دیگرى آورده: از جمله مساجدى كه نماز خواندن در آنها مستحب است و آثار رسول خدا- ص-در آن هست، مسجدى است كه آن را مسجد شجره مى‏خوانند. این مسجد در قسمت اعلاى مكه در پشت دار منارة البیضا، در كنار كوه و در برابر حجون و مقابل مسجد الحرس(مسجد الجن)است. در آنجا درختى بوده كه رسول ‏خدا- ص- آن را صدا كرده و درخت نزد آن حضرت آمده است. وى سپس پنج روایت درباره این معجزه پیامبر- ص- در محل مسجد مزبور نقل كرده است.(3)در یكى از این روایات آمده است كه حضرت ركانة بن عبد یزید بن هاشم را به اسلام دعوت كرد. او گفت: ایمان نخواهم آورد تا درخت را صدا كنى و او نزد تو آید. حضرت روى به درخت كرده فرمودند: به اذن خداوند نزد من آى! و درخت نزد آن حضرت آمد.
ازرقى هم از مسجد شجره یاد كرده و نوشته است كه آن مسجد در برابر مسجد الجن است. آنگاه اشاره اى به معجزه حضرت رسول- ص- در آنجا كرده است.(4)زهیر كتبى درباره وضعیت فعلى مسجد شجره مى‏نویسد: این مسجد در همسایگى مسجد جن (در مسیر شخص عازم حرم) و در نزدیكى میدان سلیمانیه ( و اكنون پل سلیمانیه) قرار دارد. نام فعلى آن مسجد، مسجد الجند راوى(منسوب به ابراهیم جندراوى) است.(5)مسجد مورد نظر، حدود صد متر پایین‏تر از مسجد جن و در امتداد شارع الجن و طریق مسجد الحرام، درست قبل از پل سلیمانیه است. طول و عرض تقریبى آن دوازده در بیست متر مى‏باشد و در حال حاضر تابلوى مسجد رقم 43 را نشان مى‏دهد.
گفتنى است كه روبروى مسجد شجره، مسجد كوچك دیگرى است كه باید كهن باشد، اما هیچ‏ گونه آگاهى درباره این كه ممكن است‏ همان مسجد شجره باشد، نیافتیم.

ارسال نظر