پیوندها
وبلاگ
پرسش و پاسخ
كيفيّت گنبد و بارگاه ائمه بقيع
اينكنگاهى گذرا داريم بهگفتار عدّهاى ديگر از مورّخان و جهانگردان كه مشاهدات خود را درباره چگونگى اين حرم شريف در طول هشتصد سال و به ترتيب زمانى تا تاريخ تخريبآن در تأليفات وسفرنامههاى خود ثبت و براى آيندگان به يادگار گذاشتهاند.
1- در قرن هفتم: ابن جبير جهانگرد معروف (متوفاى 614 ه) در مورد گنبد ائمه بقيع مىگويد:
«وَ هِيَ قُبّة مرتفعة في الهواء على مقربة من باب البقيع».
«و آن قبهاى است مرتفع و سر بفلك كشيده كه در نزديكى در بقيع واقع شده است.»[1]
2- ابن نجار مدينهشناس و مورخ معروف (متوفاى 643) نيز مىگويد:
«و هي كبيرة عالية قديمة البناء و عليها بابان يفتح أحدهما كلّ يوم».[2]
«اين گنبد، بزرگ و مرتفع و داراى قدمت زمانى است، دو در دارد كه يكى از آنها هر روز باز است.»
3- در قرن هشتم: خالد بن عيسى البلوى المغربى كه در سال 740 ه. ق. به مدينه سفر كرده است، مىگويد:
«وهي قبّة كبيرة مرتفعة في الهواء».[3]
«اين گنبدى است بزرگ، سر بفلك كشيده.»
4- و مشابه همين جمله را ابن بطوطه جهانگرد معروف (متوفاى 779 ه. ق.) آورده است؛ او مىگويد:
«و هي قبّة ذاهبة في الهواء بديعة الاحكام».[4]
«و آن قبهايست سر بفلك كشيده و از نظر استحكام، بديع و اعجابانگيز»
5- در قرن دهم: سمهودى (متوفاى 911) مىگويد:
«و عليهم قبّة شامخة في الهواء».[5]
«در روى قبرشان گنبدى است بلند و سر بفلك كشيده.»
6- در قرن سيزدهم: سر ريچارد بورتون)NOTRUB DRAHCIR RIS (جهانگرد غربى كه در سال 1276 ه. ق. به مدينه مسافرت نموده در سياحتنامه خود گنبد ائمه بقيع را چنين توصيف مىكند:
«و هذه القبّة أكبر و أجمل جميعِ القبب الأخرى و تقع على يمين الداخل من باب المقبرة».[6]
«اين قبّه كه در دست راست واردين به بقيع قرار گرفته است، بزرگتر و زيباتر از همه قبهها است.»
7- در قرن چهاردهم: على بن موسى كه يكى از نويسندگان ساكن مدينه است و كتابى دارد به نام «وصف المدينة المنوره» كه در سال 1303 ه. ق. تأليف نموده، درباره بقيع و مقابر و گنبدهاى آن توضيحاتى دارد و راجع به قبه ائمه بقيع مىگويد:
«و قبّة آلالبيت العظام و هي اكبر القبات».[7]
8- و بالأخره ابراهيم رفعت پاشا كه آخرين بار در سال 1325 ه. ق. و 19 سال قبل از تخريب حرم ائمه بقيع سفر حج نموده است، مىگويد:
«والعبّاس و الحسن بن عليّ و من ذكرناه معه تجمعهم قبّة واحدة هي اعلى القبات الّتي هنالك كقبّة ابراهيم و ...».[8]
و عباس و حسن بن على و سه تن ديگر كه قبلًا نام برديم (ائمه سهگانه) در زير يك قبه قرار گرفتهاند كه بزرگتر از همه قبههاى موجود در بقيع؛ مانند قبه ابراهيم و ... مىباشد.
[1] ( 1) رحلة ابن جبير، چاپ دارالكتاب اللبنانيه، ج 64
[2] ( 2) اخبار مدينةالرسول، ص 153؛ گفتار ابن نجار را سمهودى در وفاء الوفا، ج 3، ص 916 آورده است.
[3] ( 3) تاج المفرق فى تحلية علماء مشرق مطبعة فضالة مغرب، ج 1، ص 288
[4] ( 4) رحلة ابن بطوطه چاپ دارالتراث بيروت، ص 119
[5] ( 5) وفاء الوفا، ج 3، ص 916
[6] ( 1) موسوعة العتبات المقدسه، ج 3، ص 283
[7] ( 2) وصف المدينة المنوّره صفحه 10. اين كتاب جزو مجموعهاى است به عنوان رسائل فى تاريخ المدينة كه در سال 1392 ه. از طرف منشورات داراليمامه رياض منتشر شده است.
[8] ( 3) مرآت الحرمين، ج 1، ص 426
