پیوندها
وبلاگ
پرسش و پاسخ
توصيف حرم مطهر امام حسين:
صحن مطهر:
صحن بزرگى اطراف مرقد مطهر را فرا مىگيرد كه برخى بدليل اقامه نماز جماعت درآن، (جامع) مىنامند. در گذشته صحن مذكور از داخل به شكل مستطيل بود، توسعه صحن در سال 1947 م از سمت شرقى آن آغاز شد و دو ركن داخلى صحن در سمت جنوب شرقى و شمال شرقى برداشته شد و صحن از داخل به شكل چهار ضلعى درآمد و از خارج نيز بصورت بيضى شكل شد. ديوار صحن به ارتفاع 12 متر است كه دو متر آن سنگكارى شده و باقيمانده آن تا بالا با آياتى از قرآن كريم بصورت كاشيكارى تزيين شده است در گذشته اطراف صحن امام حسين (ع) را مدارس دينى فرا گرفته بود كه هركدام درى به صحن شريف داشتند و طلاب علوم دينى از داخل صحن به مدرسه خود مىرفتند، اما شهردارى كربلا اقدام به ويران كردن اين مدارس و مساجد پيرامون صحن نمود و بجاى آنها خيابانى ساخت كه اطراف حرم را فراگرفت، از جمله بناهاى ويران شده (مدرسه حسن خان) بود كه بزرگترين مدرسه دينى كربلا به شمارمىرفت و درآن بزرگانى نظير سيد جمال الدين اسدآبادى پرورش يافته بودند و نيز مسجد حسن خان كه يكى از شاهكارهاى هنر معمارى به شمارمى رفت، در اين بازسازىها مسجد به طور كامل و بخش وسيعى از مدرسه ويران شد. مدرسه مذكور در زاويه شمالشرقى صحن قرار داشت، در جهت غربى صحن مدرسه صدر اعظم، مدرسه زينبيه و مسجد بزرگ ناصرى قرار داشت و در سمت شمال صحن مسجد قديمى و تاريخى(رأس الحسين) قرار داشت كه گفته مىشد سر مطهر امام حسين (ع) را قبل از بردن به كوفه در اين محل گذاشته بودند و شيعيان را به اين مسجد عنايت خاصى بود، اما اين مسجد نيز در بازسازى حرم كاملًا ويران شد.
صحن شريف تا قبل از دوران شاه طهماسب صفوى داراى سه جهت شرق، غرب و جنوب بود و شاه طهماسب كسى است كه جهت شمالى را به صحن افزود و صحن مطهر داراى چهار جهت گرديد. مساحت كلى صحن 1500 متر مربع است لذا در بين عتبات عاليات حرم مطهر امام حسين (ع) بزرگترين صحن را دارد. دورتادور حرم مطهر 65 ايوان، هركدام با يك حجره قرار دارد كه از بيرون و داخل كاشيكارى شدهاند، اين حجرهها براى طلبههاى علوم دينى ساخته شده است و برخى از آنها براى سلاطين و شاهزادگان و علماى بزرگ و اشراف بنا شده است.
در سرتاسر صحن، حجرههاى پيرامون و رواقهاى آن، بسيارى از بزرگان در طول تاريخ دفن شده اند، برخى از اين حجرهها به نام شخصيت دفن شده در آن معروف شده است.
در ضلع جنوبى صحن كتابخانه فعلى روضه مطهر قرار دارد و در ضلع شرقى صحن ايوان بزرگى قرار داشت كه مقبره رهبر بزرگ شيعيان آيت الله ميرزا محمد تقى شيرزاى (رهبر قيام سال 1920 م عراق عليه انگليسىها) در آن واقع شده است و در هنگام توسعه حرم مطهر زاويه جنوب شرقى از بين رفت و قبر شيخ محمد تقى شيرازى داخل صحن شد، ابتدا بر روى آن پنجرهاى نصب شد و بعدها اين پنجره نيز برداشته شد.از ديگر مشاهير مدفون در اين بقعه مطهر، ميرزا تقى خان امير كبير است كه پس از به قتل رسيدنش در كاشان، به كربلا منتقل و در مقبرهاى در رواق شرقى حرم مطهر دفن گرديد، همچنين قاجاريه نيز در رواق شمالى، داراى مقبرهاى هستند كه جمعى از آنان در آنجا مدفونند.
صحن شريف دو ايوان به نامهاى ايوان وزير و ايوان ناصرى دارد[1]:
ايوان وزير: در جهت شمالى صحن ايوان بزرگى با پنجرهاى آهنى و مشرف بر صحن قرار دارد، اين ايوان منسوب به يكى از وزراى دولت قاجارى است كه در پشت اين ايوان دفن شده است. اين ايوان قبلًا ايوان (لولو) نام داشت كه درويشان درآن گرد هم مىآمدند و در دهه اول محرم آن را سياه پوش نموده، كشكولهاى خود را در آن مىآويختند و مجلس سوگوارى براى امام حسين (ع) برگزار مىكردند. رهبرى اين گروه از دراويش را درويشى به نام سيد مطهر برعهده داشت كه شخصيت بسيار محبوبى بود و در مجلس او بسيارى از بزرگان شهر كربلا حضور مىيافتند. در اين ايوان بسيارى از علما مدفون شدهاند كه نامهاى ايشان بر روى سنگ نوشتههاى ديوار آن نقش بسته است. امروزه اين ايوان تغيير شكل يافته و بعنوان در ورودى صحن به شمارمى رود و به نام باب السلام معروف است.
[1] ( 1) منظور دو ايوان بزرگ و اصلى صحن است ولى افزون بر اينها صحن 65 ايوان كوچك هم دارد كه در داخل آنها قبور پادشاهان، عالمان و حجره هايى براى نشستن طلبه ها به چشم مى خورد( ويراستار)
