برج ها ...

 كسى كه از شهر جده وارده مكه مكرمه مى‏شود، اولين چيزى كه در ورودى شهر مشاهده مى‏كند، بلندى ساختمان «برج مروه» مى‏باشد كه يكى از برج‏هاى پروژه «ابراج البيت» - موقوفه «ملك عبدالعزيز» براى حرمين شريفين - است. احداث اين بنا، به دستور ملك عبدالعزيز آغاز شد و هدف آن، ايجاد يك مجموعه اسلامى بود كه سود و درآمد حاصل از آن، عايد حرمين شريفين شود و يادآور و بازتابى از تلاش‏هاى مؤسس دولت سعودى، «ملك عبدالعزيز» در خدمت‏رسانى به دو شهر مقدس مكه و مدينه مسلمانان باشد.
 اين مجموعه كه مشرف بر مسجدالحرام مى‏باشد، يكى از بزرگ‏ترين طرح ساختمانى در جهان است كه شركت سعودى بن لادن، اجراى آن را به عهده گرفته، از لحاظ فضاى زيربناى مسكونى، بزرگ‏ترين طرح عمرانى محسوب مى‏شود؛ زيرا مساحت آن، بيش از 1/4 ميليون مترمربع است. ميزان سرمايه‏گذارى در اين طرح كه متشكل از هفت برج هم‏جوار مى‏باشد، به مبلغى بيش از 6 ميليارد ريال سعودى (1/6 ميليارد دلار) مى‏رسد و در طراحى آن، از معمارى اسلامى الهام گرفته شده است.
 اين طرح در «جبل بابل» در منطقه «أجياد» واقع شده كه به طور مستقيم بر حرم مشرف مى‏باشد و از شمال به محوطه‏هاى مسجدالحرام، از جنوب به مناطق كوهستانى، از شرق به ساختمان‏ها و از غرب به خيابان «هجرت» مرتبط است. فضاى طرح، از جهت شرق به غرب از تونل‏هاى جاده «دائرى الأول» و تونل‏هاى «كدى» فراتر مى‏رود.
 طراحى اين مجموعه از آغاز احداث آن تاكنون، تغييرات زيادى داشته، در ساخت آن، از آخرين دستاوردهاى معمارى، استفاده شده است كار در اين طرح باتلاش زياد و به صورت 24 ساعته پيگيرى مى‏شود و تاكنون دو برج «صفا» و «مروه» آن احداث شده‏اند و كار بر روى پنج برج: «زمزم، هاجر، ساوه، قبله و مركز تجارى» ادامه دارد. اين برج‏ها، واحدهاى مسكونى مختلف و با اندازه‏هاى متفاوتى را شامل مى‏شوند كه درصد بالايى از آنها، مشرف بر حرم هستند.
 دكتر «صالح حبيب»، مدير عامل شركت بازاريابى، توسعه و گسترش املاك «جوار»، اعلام كرد كه فروش سه سال ابتدايى اين شركت كه از تأسيس آن، چهار سال مى‏گذرد، مبلغى بالغ بر 3/3 ميليارد ريال سعودى (880 ميليون دلار) مى‏باشد. وى با بيان اين مطلب كه فروش شركت «جوار» در سال گذشته، بيش از 850 ميليون ريال سعودى (226/6 ميليون دلار) بوده، اظهار داشت: با توجه به افزايش رو به رشد درخواست‏هاى محلى، منطقه‏اى و جهانى از اين شركت، انتظار مى‏رود كه فروش در يك سال، بيش از اين مقدار باشد.
 بنا بر گفته دكتر «حبيب»، گستره توزيع فروش شركت در سال گذشته، نقاط مختلف دنيا بوده است كه در اين ميان، كشور عربستان سعودى و كشورهاى خليج فارس، 60 درصد از فروش اين شركت را در اختيار خود قرار دادند كه رقمى معادى 510 ميليون ريال سعودى (136 ميليون دلار) مى‏باشد؛ اين در حالى است كه سهم ساير كشورها، بدين ترتيب مى‏باشد: كشورهاى آسيايى: 25 درصد، معادل 212/5 ميليون ريال سعودى (56/6 ميليون دلار)؛ كشورهاى آفريقايى: 10 درصد، معادل 85 ميليون ريال سعودى (22/6 ميليون دلار) و كشورهاى اروپايى: 42/5 ميليون ريال سعودى (11/3 ميليون دلار).
 دكتر «حبيب»، با اشاره به تعداد زائران مكه مكرمه، بيان كرد: تعداد زائران مكه در يك سال، از مرز شش ميليون زائر خارجى مى‏گذرد كه بايد زائران داخلى و كسانى كه به طور معمول، هر سال بر اين آمار افزوده مى‏شوند را نيز در نظر گرفت. اين خروش عظيم انسانى به مكه مكرمه، آن را جزء مهم‏ترين مناطق متقاضى اسكان در جهان قرار مى‏دهد و فضاى اطراف حرم به طور خاص، بيشترين تراكم را خواهد داشت. همه اين عوامل و نيز رشد فزاينده درخواست اسكان در جوار مسجدالحرام، دولت سعودى را به اين نتيجه رساند كه براى برآورده كردن اين درخواست‏ها، طرحى را احداث كند كه به عمران و آبادانى شهر مقدس مكه بينجامد.
 دكتر «حبيب» معتقد است كه طرح «ابراج البيت» در مكه مكرمه، همانند شهرى است كه كليه خدمات و امكانات لازم را در درون خود دارد. اين طرح شامل بخش‏ها، امكانات و تجهيزات زير مى‏باشد:
 هفت برج و يك مركز تجارى، نمايشگاه و موزه حرمين شريفين، يك مركز فرهنگى به علاوه مركز مطالعات و پژوهش‏هاى موقعيت‏يابى و رصد ماه وابسته به ملك عبدالله، مركز فلكى نجومى، دو باند فرود هليكُوپتر، امكان ارتباط مستقيم برج‏هاى مسكونى با حرم، يك مركز مجهز پزشكى، پاركينگ وسايل نقليه با گنجايش 900 ماشين، ايستگاه‏هاى مخصوص با ظرفيت نزديك به 15 اتوبوس، به روزترين فن‏آورى شبكه‏هاى ديجيتالى، چندين نمازخانه با گنجايش سى و سه هزار نمازگزار، 385 آسانسور با سرعت‏هاى بسيار بالا و توان جابه‏جايى مختلف، جديدترين وسايل ايمنى و استفاده از سيستم هشدار سريع و اطفاء حريق، تهيه و تأمين مخازن آب با ظرفيتى بالغ بر 53 هزار متر مكعب، دو ايستگاه تصفيه آب با هدف بازيابى و استفاده مجدد از آب فاضلاب در سرويس‏هاى بهداشتى، جايگاهى براى مؤسسه مطالعات و پژوهش‏هاى حج و مكانى جهت استقرار انجمن علمى قرآن كريم.
 «ابراج البيت»، اولين ساختمان در مكه مكرمه است كه ارتفاع آن به 480 متر مى‏رسد. اين ارتفاع، مربوط به بزرگ‏ترين برج آن مى‏باشد كه براى ايجاد يك هتل در نظر گرفته شده است.
 بنا به گفته دكتر «حبيب»، 80 درصد از واحدهاى مسكونى طرح، مشرف بر حرم مى‏باشند كه 50 درصد آنها، مشرف بر كعبه هستند و انتظار مى‏رود كه اين طرح، در زمان اوج تقاضا، 35 هزار نفر را در خود اسكان دهد.
 برج‏هاى مسكونى
 اين طرح شامل شش برج مسكونى مى‏باشد و برج هفتم آن، جهت  احداث يك هتل در نظر گرفته شده است. وجه تمايز طراحى برج‏هاى مسكونى، قابليت آنها براى تبديل شدن به واحدهاى كوچك و بزرگ و حتى به اندازه مساحت كل يك طبقه مى‏باشد كه براى شخصيت‏هاى برجسته و مهم در نظر گرفته مى‏شوند. همچنين طبقات بالايى هر برج، به طبقات سلطنتى و تشريفاتى اختصاص يافته است.ارتفاع برج‏هاى مسكونى، به تدريج افزايش مى‏يابد؛ به طورى كه ساختمان‏هاى جلويى، داراى ارتفاع كمترى مى‏باشند.
 برج صفا
 جلوى برج «زمزم» قرار گرفته، داراى 28 طبقه مشابه، 950 واحد مسكونى و 27 آسانسور است.
 برج مروه: جلوى برج «هاجر» قرار گرفته، داراى 29 طبقه مشابه، 1200 واحد مسكونى و 27 آسانسور است.
 برج هاجر: پشت برج «مروه» واقع شده، داراى 37 طبقه مشابه، 1700 واحد مسكونى و 36 آسانسور است.
 برج زمزم: پشت برج «صفا» واقع شده، داراى 35 طبقه مشابه، 1750 واحد مسكونى و 41 آسانسور است.
 برج مقام: در قسمت كنارى (كنار برج هاجر) واقع شده،  داراى 48 طبقه مشابه، 1750 واحد مسكونى، 40 آسانسور و يك باند فرود هليكوپتر مى‏باشد.
 برج ساره: در قسمت كنارى (كنار برج زمزم) واقع شده، داراى 45 طبقه مشابه، 1690 واحد مسكونى، 38 آسانسور و يك باند فرود هليكوپتر مى‏باشد.
 برج فُندق(هتل): بلندترين برج مى‏باشد كه در قسمت عقبى واقع شده، شامل 60 طبقه مى‏باشد كه 26 طبقه آن مشابه هستند و ساير طبقات، به هتل، بخش سلطنتى و واحدهاى مسكونى مجلل اختصاص دارند. اين برج داراى 1930 واحد مسكونى و 50 آسانسور است و بالاترين طبقه آن، به مركز مطالعات و پژوهش‏هاى فلكى - نجومى ملك عبدالعزيز اختصاص داده شده است. علت ايجاد اين مركز در اين برج، اين است كه در عربستان سعودى، از تاريخ هجرى قمرى استفاده مى‏كنند و به همين خاطر، لازم است كه بدانند آغاز هر ماه از چه زمانى است؛ همچنين از شروع ماه مبارك رمضان، ماه‏هاى حرام و عيد فطر مطلع شوند.
 با شروع احداث طرح «ابراج البيت» در مكه مكرمه، اين شهر شاهد رشد و پيشرفتى عظيم در زمينه املاك و معمارى شد. شركت‏ها به صورت شبانه روزى در منطقه مركزى و در اطراف مسجدالحرام مشغول به كار هستند تا در سريع‏ترين زمان ممكن، كارهاى ساختمانى را به پايان برسانند. برخى اين شهر را به دليل وجود عمره‏گزارانى كه بى‏وقفه و از همه جا وارد آن مى‏شوند، «شهر بى‏خواب» نام نهاده‏اند.
 طبق برآوردهاى اخير، ميزان سرمايه‏گذارى در مكه به 70 ميليارد ريال سعودى (18 ميليارد دلار) مى‏رسد كه اين رقم با انجام برنامه‏ها و طرح‏هاى منظم، افزايش مى‏يابد.
 روزنامه «الشرق الاوسط»، 1427/5/14ق.
 ترجمه: محسن سلامى

ارسال نظر