شهر كفل:

اين شهر در فاصله سى و پنج كيلومترى شمال شرق كوفه و در مسير بزرگراه نجف بغداد قرار دارد، شهر كوچكى است و نام خود را از قبر حضرت ذى الكفل (ع) كه يكى از بزرگان پيامبران بنى اسرائيل است و در اين شهر مدفون است گرفته است.

برخى از منابع اسلامى نام عبرى وى را (عويدايا بن إدريم) و برخى ديگر او را (بشر بن أيوب) و يرخى (يهودا بن يعقوب بن اسحاق نبى) دانسته‏اند. قرآن كريم در دو جا از وى نام برده است كه عبارتند از آيه 85 سوره انبياء كه مى‏فرمايد: (وإسماعِيلَ وإدريس و ذَا الْكِفْلِ كُلٌّ مِن الصَّابِرِين‏) و آيه 48 سوره ص كه مى‏فرمايد: (واذْكُر إسماعيلَ والْيَسَع وذَا الْكِفْلِ وكُلٌّ مِن الْأَخْيار). برخى نيز معتقدند كه نام اين پيامبر حزقيل يا حزقيال است و بعلت آنكه كفالت قوم يهود را در دوران اسارت در بابل به عهده داشت، به نام ذو الكفل معروف شده است. اين پيامبر نزد قوم يهود از مقام والايى برخوردار است، زيرا توانست تورات حضرت موسى (ع) را پس از آتش گرفتن هيكل حضرت سليمان در اورشليم از سوى بخت نصر، مجدداً بازنويسى كند. تا سالهاى پيش از دهه پنجاه ميلادى، هر ساله در ماه ژوئن، هزاران يهودى براى زيارت آرامگاه او به اين شهر كوچك مى‏آمدند و به مدت يك هفته مراسم مذهبى انجام مى‏دادند. ساختمان آرامگاه از دوران مغول است و داراى‏گنبدى است مخروطى وكنگره دار. در قسمتى از آرامگاه، مسجدى كهن با گلدسته‏اى برافراشته از همان دوران وجود دارد. در گوشه وكنار اين آرامگاه، قبور بسيارى از بزرگان يهود ديده مى شود. بر روى ديوار آرامگاه سنگ نوشته‏اى به خط عبرى و بسيار قديمى وجود داشت كه پس از اشغال عراق توسط نيروهاى آمريكايى، مفقود گرديد.

امروزه شهر كفل مركز بخشدارى الكفل در استان بابل عراق بوده و در وسط راه حله به كوفه قرار دارد. نام اين شهرك در معجم البلدان حموى (برملاحه) است.

در مدخل جنوبى شهر كفل و درميان نخلستانها، آرامگاه رشيد هجرى يكى از ياران و شاگردان باوفاى اميرالمؤمنين على (ع) قرار دارد. وى در دوران معاويه به جرم پايدارى در دوستى و محبت به اميرالمؤمنين (ع) و به دستور معاويه به شهادت رسيد.

همچنين در شرق شهر كفل جايگاه شهادت زيد بن على (ع) قرار دارد، كه در سال 120 ه ق و پيرو قيام فراگيرش عليه خلفاى ظالم و ستمكار بنى اميه، در حين جنگ به شهادت رسيد و توسط يارانش به خاك سپرده شد، اما دشمنانش گور او را شكافته و جسد مطهر وى را بيرون آوردند و سرش را بريدند و جسد مباركش را آتش زدند. امروزه در جايگاه دفن نخستين او آرامگاهى با شكوه ساخته شده و زيارتگاه مردم است.

راهنماى اماكن زيارتى و سياحتى در عراق، ص: 149