در شمال شرقي عرفات، جبل الرحمه قرار دارد. اين کوه مستقل از کوه هايي است که منطقه را در حصار خود گرفته اند. در قرن ششم هجري، جمال الدين اصفهاني وزير موصل و شام، از پايين تا بالاي کوه را پله ساخت تا صعود به آن آسان شود. گفتني است در فقه شيعه، در زمان وقوف که در روز نهم ذي حجه از ظهر شرعي تا مغرب شرعي است ـ صعود به کوه عرفه کراهت دارد.
روايت شده است که رسول خدا(صلي الله عليه وآله) خطبه حجّة الوداع را بر فراز اين کوه ايراد کرد.در گذشته مسجد کوچکي با نام مسجد الصخرات در پايين کوه بوده که گفته اند آنجا محل ايراد خطبه توسط رسول خدا(صلي الله عليه وآله) بوده است
اين خطبه از اهميت بسياري برخوردار بوده و حاوي چندين نکته مهم است; از جمله:
1 ـ لزوم رعايت حرمت مال و جان يکديگر.
2 ـ رعايت حرمت ماه هاي حرام و از بين بردن تغييراتي که در ماه هاي سال براي جابجايي ماه هاي حرام انجام مي دادند.
3 ـ بازگرداندن امانت مردم در نزد هر کسي که هست.
4 ـ لغو ربا و طلب هاي رَبَوي.
5 ـ لغو حقوق مربوط به خون هايي که در جاهليت ريخته شده است.
6 ـ رعايت حقوق متقابل همسران به ويژه رعايت حقوق زنان توسّط مردان