حمد و سپاس خدای راست، او را ستایش می کنیم و از او یاری می جوییم و از او آمرزش می خواهیم و به بارگاه او توبه می کنیم؛ و از شرهای نفس خود و از بدی های کارهایمان به خداوند پناه می بریم. هر آن کس که خداوندش هدایت کند، گمراه کننده ای ندارد و هر آن کس را که بی راه گذارد، هدایتگری ندارد؛ و گواهی می دهم که معبود [راستینی] جز خداوند نیست که یگانه است و شریکی ندارد، و آنکه محمّد بنده و فرستاده اوست.
ای بندگان خدا! شما را به پروای الهی سفارش می کنم و بر طاعت او بر می انگیزم و با آنچه که بهتر است، سخن آغاز می کنم. ای مردم! از من بشنوید تا برایتان روشن سازم، چرا که من نمی دانم، شاید پس از امسال دیگر در اینجا با شما دیدار نکنم.
* * *
سپس فرمود: کدامین روز محترم تر است؟ کدامین روز محترم تر است؟ کدامین روز محترم تر است؟ راوی گفت: مردم گفتند: روز حجّ اکبر، ای رسول خدا! فرمود: بی گمان خون هایتان و مال هایتان و آبروهایتان همچون حرمت امروزتان و [همچون حرمت] همین سرزمینتان و همین ماهتان، بر همدیگر حرام است... . و شما با پروردگارتان دیدار خواهید کرد، آنگاه درباره کارهایتان از شما می پرسد و به راستی [رسالت خویش را] رساندم. پس اگر کسی به نزد خویش امانتی دارد، باید آن را به کسی که او را بر آن امین دانسته است، برگرداند.
* * *
زنهار! کسی مرتکب جنایتی نمی شود مگر آنکه به زیان خود اوست و نباید هیچ پدری بر فرزند و نه فرزندی بر پدر جنایتی روا دارد. هان! مسلمان برادر مسلمان است، پس هیچ چیز برای مسلمان در حقّ برادرش روا نیست مگر آنچه را که بر خود نیز روا می دارد. هان! مسلمان برادر مسلمان است، پس هیچ چیز برای مسلمان در حقّ برادرش روا نیست مگر آنچه را که بر خود نیز روا می داند.
زنهار! هر ربایی که در روزگار جاهلیت بوده است، لغو و باطل است؛ سرمایه هایتان شما راست، نه ستم می کنید و نه ستم می بینید.
* * *
پس درباره زنان از خداوند پروا بدارید، چرا که شما آنان را به حفظ الهی در اختیار گرفته اید و به کلمه الهی (عقد شرعی ازدواج )دامن [پاکشان] را حلال کرده اید.
و به راستی در میان شما چیزی را باز گذاشته ام که اگر به آن چنگ زنید، هرگز پس از آن گمراه نشوید، کتاب خداوند و سنت پیامبرش؛ و [آنگاه در قیامت] درباره من بازخواست می شوید، پس چه خواهید گفت؟
گفتند: گواهی می دهیم که حضرتت [رسالت خویش] رساندی و ادا کردی و خیر خواستی. پس در حالی که انگشت سبابه اش را به سوی آسمان بلند می کرد و سوی مردم گرایش می داد، سه بار فرمود: خداوندا! گواه باش؛ خداوندا! گواه باش.
زنهار! بی گمان شیطان از آنکه در این شهرمان پرستش شود تا ابد ـ برای همیشه ـ ناامید شده است؛ ولی آنچه از کارهایتان که خوارش می دارید، برایش طاعتی است؛ پس به آن خشنود می شود.
امّا، آیا [رسالت خویش] رساندم؟ ـ این را سه بار تکرار نمود ـ هر بار در پاسخ آن حضرت عرض می کردند: حقّا که آری. فرمود: وای بر شما! پس از من به ناسپاسی باز مگردید که گردن همدیگر را بزنید.
ای مردم! سخنم را بشنوید و در آن اندیشه کنید، بدانید که مسلمان برادر مسلمان است و آنکه مسلمانان برادرند. پس برای هیچ شخصی درباره برادرش [هیچ چیز [جز آنچه از روی طیب نفس خویش به او ببخشند روا نیست؛ پس بر خویشتن ستم نکنید. خداوندا! آیا (رسالت خویش )رساندم؟
* * *
ای مردم! بی گمان پروردگارتان یکی است و پدرتان یکی است؛ همه شما از آدم هستید و آدم از خاک است؛ همانا گرامی ترین شما در نزد خداوند پرهیزگارترین شماست. هیچ عربی بر عجمی جز در تقوی برتری ای ندارد.
زمان دایره وار است، همچنانکه روزی که خدا آسمان ها و زمین را آفرید، چنین شکلی داشت. سال دوازده ماه است؛ چهار ماه از آن میان حرام است. سه ماه پیاپی است: ذی القعده و ذی الحجه و محرّم و رجب مضر که بین جمادی و شعبان قرار دارد.
زنهار! تا حاضران به آنان که در اینجا نیستند، برسانند، چه بسا، برخی از آنان که به آنها می رسند، نگاه دارنده تر از کسی باشد که آن را شنیده است.
* * *
راوی گفت: سپس رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: واجب است که عاریه (به صاحبش)بازگردانده شود؛ و احسان بازگردانده و بدهی باید پرداخت شود و ضامن عهده دار (مورد ضمانت )است.
منبع:حوزه نت