حج ماه وصال عاشقان به معشوق ، آهنگ زيارت كعبه و انجام مناسكي خاص در ابعاد مختلف عبادي، سياسي ، اجتماعي و حتي اقتصادي است كه عبادت كنندگان را به سوي خود جذب كرده است.
بار ديگر در شرف نزديك شدن به ايام پرفيض و پر رمز و راز امت واحد، جهان اسلام قرار گرفته ايم. انجام مراسم و اعمالي كه هرساله از سوي ميليون ها انسان عاشق از سرتاسر جهان در مكاني خاص صورت مي پذيرد و تا كنون هيچ مراسمي نظير آن در دنياي مملو از زخارف پوچ و بيهوده مادي تشكيل نگرديده است. تنها مراسم و مناسكي كه تأمين كننده تمامي منافع انسان ها اعم از مادي و معنوي در روي زمين مي باشد و انسان هاي دلداده با شوري وصف ناپذير در پي رسيدن به گمشده و دلدار خود در آن اماكن شريفه لحظه شماري و بي تابي مي كنند.
به همين مناسبت و در آستانه نزديك شدن به اين مناسك عظيم و معنوي ، دست اندركاران و كارگزاران محترم در امور فرهنگي و اجرائي حج، فرصت را مغتنم شمرده و بار ديگر و مطابق با رسم هر ساله با حضور در حسينيه امام خميني (ره) علاوه بر تجديد ديدار و بيعت با رهبر و مقتداي خود، از منويات و رهنمودهاي حكيمانه ايشان در رابطه با اهميت فلسفه عظيم و شگرف حج ابراهيمي كه يكي از مهمترين مظاهر و اركان اسلام محسوب مي شود، به خوبي بهره جستند. توجه به انجام امور معنوي و اهتمام جدي به اتحاد و انسجام مسلمانان و برنامه ريزي در حج از نكات مهم و برجسته فرمايشات معظم له در جمع كارگزاران محترم بود.
حج ماه وصال چه كساني است، آهنگ چه زيارتي و انجام چه مناسكي است كه بنيانگذار حج ابراهيمي - محمدي، امام خميني قدس سره الشريف و رهبر فرزانه (حفظه الله) بارها از آن به عنوان يك نعمت و فرصت الهي ياد كرده و مي كنند؟
آري حج ماه وصال عاشقان به معشوق ، آهنگ زيارت كعبه و انجام مناسكي خاص در ابعاد مختلف عبادي، سياسي ، اجتماعي و حتي اقتصادي است كه عبادت كنندگان را به سوي خود جذب كرده است. آري حج كانون هدايت، بركت ، عزت، دعوت ، رحمت، مغفرت، برائت، ديانت، سياست، معيشت، ماديت، معنويت و مقاومت است كه هر ساله با فرارسيدن ماه ذيحجه نسيم حيات بخش و دل انگيزش فضاي عمومي كشور را عطرآگين مي كند. حج از آن جهت فرصت است كه در برگيرنده منافع اسلام و مسلمين است. حج از آن جهت فرصت است كه وسيله قيام و حركت مردم در تمام ابعاد حياتي است حج فرصتي مغتنم براي مسلمين بوجود مي آورد تا به معرفي اسلام اصيل به جهانيان بپردازند.
امير مومنان حضرت علي (ع) درباره اهميت و مغتنم شمردن فرصت ها در حج مي فرمايند "براي مردم حج را به پادار و روزهاي خدا را به يادشان آور، در بامداد و شامگاه در يك مجلس عمومي با مردم بنشين. آنان كه پرسشهاي ديني دارند با فتواها آشنايشان بگردان و ناآگاه را آموزش ده و با دانشمندان به گفتگو بپرداز ".
حضرت آيت اله خامنه اي (حفظه الله) در جمع كارگزاران در مقابل مغتنم شمردن فرصت ها در ايام باشكوه مناسك حج ابراهيمي، به از دست رفتن فرصت ها نيز اشاره داشتند كه؛ "حيف است انسان در مكه مكرمه در مجاورت مرقد پيامبر عظيم الشأن اسلام و مراقدائمه هدي و ... در كنار اين ها باشد و به جاي توجه به تذكر به فكر دنيا باشد " . قرآن كريم هم در بحث تفاوت مراتب حج گذاران در آيات شريفه 200 و 201 سوره بقره حاضران و حاجيان در منا را به دو گروه تقسيم كرده است: 1- كساني كه براي سياحت، تجارت، شهرت و مانند آن به حج مي روند . منطق و مطلوب اين گروه خودِ دنياست، خواه حلال و خواه حرام، نه حسنات آن، از اين رو نمي گويند: " ربنا آتنا في الدنيا حسنه " اين گروه در آخرت هيچ بهره اي ندارند زيرا منتهاي ديد آنان طبيعت و دنياي مادي است. 2- گروه دوم زائراني هستند كه از خداوند حسنه دنيا و آخرت طلب مي كنند و خدا نيز به آنها عطا مي كند؛ مال حلال ، بستگان و دوستان با فضيلت و با ايمان، انجام خدمات اجتماعي، مجلس انس الهي و حكمت و تزكيه از آن جمله اند.
در بعد معنويت و عبوديت در حج، رهبر انقلاب اسلامي فرمودند: "يك نمونه ازآداب اسلامي و تربيت قرآني، حضور در نمازهاي جماعت مسجدالحرام و مسجد النبي است ". قيام براي برپاداشتن نماز "ربنا ليقيمو الصلاة " و سفارش ديگر ايشان اينكه "هر مسلماني در دل خود به آن نياز داردكه در مقابل پروردگار خشوع كند، خضوع كند، تضرع كند " . يعني قيام در مناسك حج و طواف و نماز و خضوع و پرستش "و طهّر بيتي للطّائفين و القائمينَ و الرّكّع السّجود ". آري حج مشتمل بر همه اين هاست و ياد آور قيام ابراهيم (ع) است ؛ " فيه آيات بينات مقام ابراهيم " زائري كه در مقام ابراهيم مي ايستد علاوه بر توجه به احكام و مناسك حج بايد به محتوي حج واقعي نيز توجه ويژه داشته باشد و تمام آنچه ابراهيم(ع) براي آن قيام كرد، قيام كند و عزمي استوار داشته باشد.
ايشان در بحث وحدت اسلامي با تاكيد بر اهميت آن در شرايط كنوني جهان اسلام افزودند؛ "حج بايد مظهر بروز و اراده و عزم راسخ اسلامي باشد. بر عليه اين كارهايي كه به وحدت امت آسيب مي زند يا به پيشرفت امت آسيب مي زند "
قرآن كريم نيز در فلسفه عبادات و انجام فرايض همواره مساله وحدت و يگانگي را محور اصلي و اعتقاد به توحيد و توحيد كلمه را ضرورت حيات سالم زندگي اجتماعي مي داند . به طوري كه اكثريت عبادات و احكام اسلامي جنبه اجتماعي دارد و راهكارهاي عملي وحدت مسلمين در حج مي تواند مصاديق بارزي داشته باشد كه مهمترين آن وحدت عقيدتي ، وحدت اجتماعي و وحدت سياسي مي باشد.
رهبر معظم انقلاب در باب مسئله مهم برائت در حج فرمودند: "در حج، توحيد است . مظهر توحيد، حج است. ]يعني[ اثبات ولايت الله و نفي ولايت غير الله اين همان برائت است. "
در نگاه قرآن حاكميت توحيد و خدا محوري بر زندگي انسان راز مهم دستيابي به مقام سعادت و عزت است. در رسيدن به توحيد، بدون تبري جستن از شرك و الحاد ميسر نيست. پيامبر اكرم (ص) به دستور وحي الهي ، سخنگوي اسلام، علي ابن ابيطالب (ع) را مأمور اعلان تبري از مشركان كرد تا به طور قاطع مرز توحيد از شرك جدا شود.صدور قطعنامه حكومت اسلامي از سوي وحي با زبان گوياي حضرت علي (ع) چهره سياسي حج را كامل نمود.
رهبر فرزانه انقلاب در پايان عرايض خود در اين مراسم خطاب به كارگزاران فرهنگي و اجرايي حج در مورد برنامه ريزي در حج فرمودند: " برنامه ريزي فرهنگي، برنامه ريزي سياسي و برنامه ريزي مديريت كاروان ها و گزينش ها و تبليغ بايد با توجه به نيازها باشد " در برنامه ريزي، رشد و توسعه ، روح مشاركت و همياري است كه قرآن كريم در اين باره در سوره مائده در آيه دوم مي فرمايد؛ " تعاونوا علي البرو التقوي و لاتعاونوا علي الاثم و الاعدوان ". ضرورت تعاون و همكاري ميان مسئولان و كارگزاران در تمامي امور نيازمند تعيين موضوع و هدف است، زيرا بدون شناخت موضوع و هدف مطلوب ، نمي توان برنامه ريزي علمي و منطقي داشت.
هر چه در اين نوشتار كوتاه از بركات و آثار گرانبهاي فريضه معنوي و پر بار حج نگاشته شد آنكه؛ حج رونده، بايد سالك الي الله باشد و در اين سفر روحاني از همه علقه ها رها شود، امتياز فردي و برتري جوي ها را كنار بگذارد، از جدال و مناقشه و تعلقات مادي دوري كند و از فرصت هاي پيش آمده در كنگره عظيم حج براي ايجاد روابط دوستي، برادري و شناخت فرهنگي ديگر ملت هاي مسلمان و محروم حداكثر استفاده را ببرد.
از بدخوري، پرخوري، استيناس و مؤانسه،تشكيل مجالس انس شبانه در هتل ها، پرسه زدن و دكان گردي و امثالهم جدا " پرهيز كرده و انشاءاله با انتخاب اندكي عسرت و رياضت انتخابي در اين سفر روحاني بتوان به نحو احسن از ضيافت رسول اكرم (ص) و اهل بيت مكرم او بهره مند شود و با دلي پر از معرفت و محبت به اين خاندان، به ديار خود باز گردد.انشاء الله
نويسنده:حميد رضا رسولي